O Proxecto focalízase na imprescindible modernización do Dereito de obrigacións e contratos do Código Civil español, en particular, das súas respectivas partes xerais (títulos I e II do Libro IV do Código civil). Non pretende realizar unha elucubración teórica asentada na vaguidade dunha necesidade desde hai tempo sentida e expresada pola doutrina científica. O que se desexa acometer toma como punto de partida un texto concreto: o que realizou a Subcomisión da Sección Primeira da Comisión Xeral de Codificación do Ministerio de Xustiza de España, e publicado o 31 de xullo de 2023, co obxectivo de poñer ao día a Proposta de Reforma de Modernización do Código civil español, publicada polo Ministerio de Xustiza en 2009.

 

O proxecto parte dunha realidade incontestable: o contido do Código civil español en materia de obrigacións e contratos segue sendo practicamente igual que o que tiña o día da súa publicación en 1889, sendo o único Código Civil decimonómico europeo que non foi obxecto de modernización; en concreto, os seus títulos I e II non se adaptan ás necesidades do tráfico xurídico-económico actual, nin ás esixencias dos intervenientes no mercado, nin aos bens e servizos cos que actualmente se comercia (v.gr. os contidos dixitais); así mesmo, áchanse obsoletas as normas de dereito interregional e é preciso analizar o alcance dunhas regras de DIPr que contemplan situacións moi distitnas das que o Código prevé. En consecuencia, a xurisprudencia vese continuamente obrigada a forzar a interpretación das normas existentes sobre os asuntos descritos.

 

Esta realidade colócanos nunha situación de debilidade á hora de competir no mercado dos ordenamentos, debido a que nesta materia as partes poden, como regra xeral, someter as súas relacións xurídicas ao dereito que lles resulte máis conveniente. O sinalado desfasamento foi denunciado polo Tribunal Constitucional, na resolución do recurso de inconstitucionalidade contra determinados artigos do Libro VI do Código Civil de Cataluña (STC 132/19 do 13 de novembro). Doutra banda, algunhas Comunidades Autónomas con competencias civís si reformaron as súas propias normas ou mesmo creado ex novo regras xurídicas sobre obrigacións e contratos, seguindo as orientacións do moderno dereito da contratación. En fin, existe no ámbito académico e práctico unha convicción absoluta sobre a necesidade de cambiar este estado de cousas, promovendo a modernización do Código civil en obrigacións e contratos, comezando pola teoría xeral e tomando como exemplo modelos europeos recentemente modernizados, como o dos Países Baixos, Alemaña, Francia e, máis recentemente, Bélxica.

 

Coas premisas enumeradas, a característica principal desta proposta, que a singulariza fronte a outras de temática próxima, é que as persoas que compoñen o grupo investigador están nas mellores condicións para acometer a investigación descrita. Primeiro, porque vén liderada por quen traballou durante anos na elaboración do texto prelegislativo sinalado. Ademais, porque os equipos de investigación e de traballo conforman un grupo amplo e perfectamente integrado e consolidado que, no seu núcleo, é o GI De conflictu Legum.